اوقاف و نکات مهم در مورد زمین وقفی

اوقاف

قطعا در مورد املاک اوقافی یا ملک وقفی شنیده‌اید. بخصوص زمانی که مشکل در خصوص ملک اوقافی داشته باشید که در ادامه به توضیح آن می پردازیم.

وقف چیست؟

وقف سنتی کهن و به معنی بخشش پول یا ملک به شخص یا موسسه غیر انتفاعی است که منافع مترتبه این بخشش را به مصرف معینی برسانند.جمع این واژه «اوقاف» است و به مال و زمین وقف شده، «موقوفه» و به شخصی که وقف کند «واقف» گفته می‌شود.و از جمله عقود معینی است که در حقوق ایران، فقه امامیه و اهل سنت از اعتبار خاصی برخوردار است.

از جملع دعاوی مطروحه در این باب ، اثبات وقف ، رد آن ، مراتب تولیت ، موقوف علیهم و رقبه موقوفه و.. می باشد.

سند اوقافی چیست؟

در تعریف ملک اوقافی می‌توانیم بگوییم زمینی است که مالکش آنرا وقف امور خیریه کرده، به این معنا که مالکیت زمین در اختیار اداره اوقاف قرار دارد و اداره اوقاف این زمین را در مقابل دریافت اقساط ۹۹ ساله به افراد اجاره می‌دهد. به این ترتیب اجاره دریافتی (که مبلغ آن زیاد نیست) تحت نظارت اداره اوقاف، صرف امور خیریه می‌شود.

نکته‌ای که باید به آن دقت کنید این است که خریدار ملک اوقافی، مالک ملک اوقافی نخواهد بود. یعنی اختیاری نسبت به خرید، فروش و اجاره و… ملک اوقافی به صورت مستقل نخواهد داشت. اما این موضوع به این معنا نیست که این ملک قابل فروش یا اجاره نیست. بلکه با شرایط مشخص و با تأیید اداره اوقاف امکان معامله این املاک برای مالک فراهم خواهد شد.

 سند ملکی چیست؟

سند ملکی سندی است که در شش دانگ تنظیم می‌شود و مالکیت هر یک از این شش دانگ به طور دقیق مشخص است و مالک هر دانگ نسبت به سهم خودش اختیار تام (خرید و فروش و اجاره و..) دارد. هر مالک برای سهم خودش سند جداگانه‌ای دارد که به نام خودش ثبت شده و به این ترتیب هویت مالک از طریق شماره پلاک ثبتی سند قابل پیگیری است. در سند ملکی حدود ملک از چهار جهت اصلی (شمال، جنوب، شرق، غرب) مشخص بوده و نقل و انتقال این سند باید از طریق دفاتر اسناد رسمی صورت بگیرد.

تفاوت سند ملکی و سند اوقافی

  • سندهای اوقافی برای مالک اختیار تام ایجاد نمی‌کنند و هرگونه فرآیندی اعم از خرید، فروش، اجاره و وثیقه این نوع املاک باید با اجاره اداره اوقاف انجام شود.
  • اعتبار سندهای اوقافی نسبت به سندهای شخصی کمتر است و در نتیجه این املاک ارزش کمتری هم دارند.
  • در زمان معامله سند وقفی، علاوه بر سازمان ثبت اسناد، باید از اداره اوقاف نیز استعلام گرفته ‌شود و موارد مربوط به قانون معاملات اوقافی نیز رعایت شود. برای املاک اوقافی باید سالانه مبلغی به عنوان اجاره‌بها پرداخت شود. این مبلغ در ابتدای معامله مشخص می‌شود و مقدار آن زیاد نیست.
  • املاک اوقافی دارای سند اعیان و اجاره نامه عرصه هستند. خریدار صرفا مالک اعیان ملک است و مالکیتی نسبت به عرصه (زمین ملک) ندارد. در حقیقت اگر ملک اوقافی بخرید، مالک اعیان زمین و مستأجر عرصه آن هستید. به همین دلیل برخی معتقدند در معامله ملک اوقافی فقط باید قیمت اعیان در نظر گرفته شود و قیمت عرصه را از قیمت کل ملک کم می‌کنند.
  • به طور کلی ارزش سند ملکی از سند اوقافی بیشتر است و مقدار این اختلاف چیزی حدود ۲۰ درصد است.
  • اگر مالک ملک اوقافی در مدت ۹۹ سال ملک خود را به شخص دیگری منتقل نکند اداره اوقاف در پایان ۹۹ سال مجددا برای اجاره ملک اقدام می‌کند. این بدین معناست که در پایان ۹۹ سال مالک ملک اوقافی، حق مالکیتی نسبت به ملک ندارد.

موسسه حقوقی دادگستر مبتکر مدیریت پرونده های حقوقی از تخصصی ترین موسسات کشور در زمینه ملک و زمین و امور اوقاف می باشد. این موسسه با بهره گیری وکلای مجرب و مشاوران حقوقی در کم ترین زمان ممکن به بالاترین بهره در زمینه پرونده های اوقاف شما را همراهی می نماید. برای دریافت مشاوره همواره می توانید از طریق راه های ارتباط با موسسه حقوقی دادگستر اقدام نمایید و  از طریق مشاوره تلفنی، مشاوره آنلاین، فرم تماس و یا مشاوره حضوری با ما در ارتباط باشید.

اوقاف و نکات مهم در مورد زمین وقفی